Temat higieny jamy ustnej u dzieci zazwyczaj pojawia się około 6 miesiąca życia dziecka, kiedy to wyżynają się pierwsze zęby mleczne. Z jednej strony nie powinno to dziwić, gdyż ilość informacji na temat rozwoju dziecka i opieki nad nim gdy zostajemy rodzicami może przytłoczyć i nie na wszystko starcza przestrzeni. Z drugiej strony stomatolodzy alarmują, że próchnica jest coraz bardziej powszechnym problemem już u niemowląt.
Dlatego w tym wpisie przybliżę temat dbania o higienę jamy ustnej dziecka już od urodzenia.
Kiedy zacząć dbać o zęby dziecka?
Czy wiesz, że narząd żucia zaczyna rozwijać się już około szóstego tygodnia życia płodowego? Ten skomplikowany proces kończy się około 20. roku życia człowieka. Przyznaj, że to sporo czasu, aby coś mogło pójść nie tak? I oczywiście jesteśmy tylko ludźmi, od których nikt nie wymaga wiedzy o rozwoju uzębienia na poziomie lekarzy stomatologów. Warto jednak mieć ten fakt na uwadze i już na etapie ciąży zadbać o odpowiednią, zbilansowaną dietę, dzięki której dostarczymy dziecku niezbędnych składników, które wpłyną na jakość ich zębów w przyszłości.
Noworodek
Choć od tej reguły zdarzają się wyjątki, zdecydowana większość dzieci rodzi się bez zębów. Jednak już od pierwszego dnia życia dziecka należy zadbać o higienę jego jamy ustnej. W jaki sposób to robić? Najpopularniejsza metoda to nawinięty na palec wskazujący gazik, zmoczony przegotowaną wodą, którym należy przemywać wnętrze jamy ustnej noworodków i niemowląt, najlepiej po każdym karmieniu. Ten sposób pozwala na usunięcie z buzi niemowlaka resztek zalegającego w nich pokarmu, które zalegając mogą przyczynić się do rozwoju aft, pleśniawek czy grzybicy w obrębie jamy ustnej dziecka.
Drugą z korzyści takiego postępowania już od narodzin jest budowanie nawyku, dzięki któremu wprowadzenie na kolejnych etapach rozwoju dziecka szczoteczki do zębów będzie prawdopodobnie łatwiejsze.
Pierwszy ząbek
Około 6 miesiąca życia dziecka zaczynają wyrzynać się pierwsze zęby mleczne. Jako pierwsze powinny wyrosnąć dolne siekacze. Proces wyrzynania rozpoczyna się jednak dużo wcześniej i zazwyczaj wiąże się z dużym dyskomfortem dla dziecka. Dlatego warto już około czwartego miesiąca życia dziecka, poza wspomnianym wcześniej przemywaniem jamy ustnej gazikiem z wodą, wprowadzić masaże dziąseł. Do tego celu mogą posłużyć specjalne silikonowe szczoteczki i masażery, które poprawiają ukrwienie dziąseł i przynosi dziecku ulgę.
Wraz z pojawieniem się pierwszego zęba do wspomnianej pielęgnacji powinna zostać wprowadzona pierwsza szczoteczka do zębów - miękka i dostosowana wielkością do wielkości jamy ustnej dziecka, oraz pasta do zębów o obniżonej ilości fluoru.
Takie zabiegi idealnie byłoby wykonywać po każdym karmieniu, a w opcji minimum zawsze przed spaniem. Warto o tym pamiętać, ponieważ w nocy zmienia się ilość, skład i gęstość wydzielanej śliny, przez co nie oczyszcza ona już tak dobrze jamy ustnej jak w ciągu dnia.
Zęby mleczne
Wyrzynanie zębów mlecznych kończy się około 30 miesiąca życia dziecka. Później, od 6 roku życia zaczynają wypadać, a w ich miejscu pojawiają się zęby stałe, które mają służyć już do końca życia. Z tego też powodu panuje błędne przekonanie, że o zęby mleczne nie trzeba dbać, bo i tak wypadną. Jednak nic bardziej mylnego:
- po pierwsze dbanie o zęby mleczne buduje nawyk dbania o higienę jamy ustnej w ogóle, także w przyszłości
- po drugie, zęby mleczne trzymają miejsce w buzi dla zębów stałych, a ich przedwczesne usunięcie może być przyczyną późniejszych wad zgryzu
- po trzecie, próchnica jest chorobą zakaźną, więc kiedy jama ustna będzie nią zainfekowana bardzo łatwo może zaatakować świeżo wyrzynające się zęby stałe
Regularne kontrole
Dlatego też pojawienie się pierwszych zębów mlecznych jest doskonałym pretekstem, aby rodzinnie wybrać się na kontrolę do stomatologa. Dlaczego rodzinnie? Z tego prostego powodu, że dzieci uczą się poprzez modelowanie, czyli naśladowanie zachowań dorosłych. Rodzic odwiedzający regularnie gabinet stomatologiczny będzie zatem dla dziecka doskonałym przykładem, zachęcającym je do tego, aby samo usiadło na fotel i otworzyło buzię.
Pierwsze wizyty polegają głównie na adaptacji - przyzwyczajaniu dziecka do dentysty, gabinetu i niezbędnych sprzętów. Dentysta wytłumaczy także szczegółowo rodzicom w jaki sposób powinni dbać o zdrowie jamy ustnej malucha. Jednak regularne odwiedzanie stomatologa, w przypadku dzieci nawet raz na pół roku, uczy także tego, że do dentysty nie chodzi się wyłącznie wtedy, gdy boli. To zaprocentuje w przyszłości, wszak profilaktyka w przypadku stomatologii jest dużo, dużo tańsza niż leczenie.
Ja sam, ja sama
Ale wracając do profilaktyki w wydaniu domowym - około pierwszych urodzin w życiu każdego dziecka pojawia się taki moment, kiedy potrzebuje zamanifestować swoją odrębność i samodzielność. To ważny etap w rozwoju dziecka i nie należy mu tego ograniczać. Jednak roczne dziecko nie jest na tyle sprawne manualnie, aby samodzielnie wyczyścić sobie porządnie zęby. Na tym etapie warto zaopatrzyć się w delikatną, bezpieczną szczoteczkę do zębów i umówić się z dzieckiem, że najpierw ono myje sobie zęby swoją szczoteczką, a później rodzic poprawia.
Bezpieczna, silikonowa szczotka do zębów marki BabyOno to produkt, który z założenia ma wspierać samodzielność dzieci. Jest bardzo delikatna i posiada ogranicznik, który uniemożliwia dziecku włożenie szczoteczki zbyt głęboko do buzi, a tym samym zadławienie się nią i zniechęcenie do mycia zębów. Wykonana jest z trwałych i bezpiecznych materiałów, nie zawiera w sobie Bisfenolu A, więc nie jest toksyczna. Dostępna w naszym sklepie bezpieczna szczoteczka do zębów BabyOno to idealny produkt do nauki samodzielnego mycia zębów przez dzieci już od 12 miesiąca życia.
Starsze dzieci
Jak już wspomniałam, około szóstego roku życia u dziecka zaczynają wyrzynać się zęby stałe. W tym czasie wypadają dolne siekacze oraz pojawiają się zupełnie nowe “szóstki”. Proces wymiany zębów mlecznych na stałe trwa do około 13 roku życia. Nie oznacza to jednak, że nowy ząb który pojawił się w jamie ustnej dziecka jest już w pełni zmineralizowany. To bardzo wrażliwy okres i przy braku odpowiedniej higieny próchnica może bardzo szybko zaatakować niedokładnie umyte zęby stałe. Szczególnie podatne na nią są szóstki, które pojawiają się jako pierwsze, w dodatku na samym końcu łuków zębowych, przez co wielu rodziców nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, że już się pojawiły. Dlatego też rodzic powinien kontrolować mycie zębów u dziecka i poprawiać po nim nawet do 10-12 roku życia. Wciąż bardzo ważne są regularne kontrole, podczas których dentysta może wykryć próchnicę na wczesnym etapie jej rozwoju, dzięki czemu leczenie przebiegnie sprawniej, mniej inwazyjnie i bez powikłań w postaci na przykład konieczności leczenia kanałowego.
Higiena jamy ustnej nie kończy się na zębach
Mówiąc o higienie jamy ustnej przychodzi nam do głowy po prostu mycie zębów. Ale równie ważne jest dbanie o szczoteczkę. W przypadku szczoteczek z włosiem należy pamiętać, by wymieniać je regularnie przynajmniej co 3 miesiące lub wcześniej, jeśli dostrzeżesz ślady zużycia. Szczoteczki silikonowe, takie jak dostępna w naszym sklepie bezpieczna szczoteczka z ogranicznikiem marki BabyOno powinna z kolei być regularnie wyparzana wrzątkiem, aby pozbyć się bytujących na niej bakterii i wirusów, a w przypadku śladów zużycia również wymieniona na nową.
Podsumowanie
Uśmiech to wizytówka człowieka, dlatego dbanie o zdrowie i higienę jamy ustnej już u noworodków z pewnością zaprocentuje w przyszłości. A z odpowiednio dobranymi gadżetami, jak na przykład dostępna w naszym sklepie silikonowa szczoteczka z ogranicznikiem, może przerodzić się w doskonałą zabawę, przy pomocy której zbudujesz u swojego dziecka zdrowe nawyki na całe życie.
